Impact
De impact van Mockingbird
In verschillende landen werken pleegzorgorganisaties volgens Mockingbird om pleegzorg te versterken: de Verenigde Staten, Canada, Australië, het Verenigd Koninkrijk, Japan en Nederland. Naar de impact van Mockingbird wordt al jarenlang onderzoek gedaan.
Pleegkinderen
- 16% van de plaatsingen zou zonder Mockingbird geëindigd zijn in een breakdown. Naar het onderzoek
- Mockingbird helpt pleegouders tegenslagen te overwinnen en weer op het goede spoor te komen, waardoor de plaatsingen van de pleegkinderen stabiliseren. Naar het onderzoek
- Mockingbird biedt kansen om (meerdere) broertjes en zusjes samen te plaatsen of – wanneer dat niet mogelijk is – broertjes/zusjes met elkaar verbonden te houden, zowel binnen als buiten de constellatie. (Verstoorde) relaties worden versterkt en een constellatie biedt meer mogelijkheden om bezoeken te organiseren of broertjes/zusjes te betrekken bij constellatiebijeenkomsten.
- Pleegkinderen met broertjes en zusjes in de constellatie zijn tevredener over de hoeveelheid tijd die ze met broertjes/zusjes doorbrengen dan pleegkinderen die broertjes en zusjes buiten de constellatie (maar wel in pleegzorg) hebben. Bijvoorbeeld samen bij het hubhome logeren helpt om hun relatie te behouden of te ontwikkelen. Naar het onderzoek
- Bijna alle pleegkinderen (98% in 2018 en 97% in 2019) zeggen dat ze binnen hun constellatie een volwassene hebben die ze vertrouwen, die hen helpt en die hen hoe dan ook bijstaat. Naar het onderzoek
- Pleegkinderen ervaren een gevoel van stabiliteit en continuïteit dat verder gaat dan alleen hun directe pleeggezin. Ze weten dat ze deel uitmaken van een groter geheel, een gemeenschap van mensen die hen begrijpen en ondersteunen. Naar het onderzoek
- In een constellatie zorgen liefde, zorg, inclusie en een gevoel erbij te horen voor meer zelfvertrouwen, zelfrespect en eigenwaarde, versterkt door de pleeggezinnen die de opvoeding benaderen als iets collectiefs en consistent samenwerken. Naar het onderzoek
- Er zijn meer mogelijkheden voor emotionele, cognitieve en sociale steun voor pleegkinderen in Mockingbird constellaties, vergeleken met kinderen die verblijven in een pleeggezin dat niet is verbonden aan een constellatie. Naar het onderzoek
- Kinderen in een constellatie hebben vergelijkbare niveaus van welzijn als kinderen in het algemeen, en hogere niveaus dan kinderen die te maken hebben met jeugdzorg in brede zin. Naar het onderzoek
- Pleegkinderen worden gestimuleerd om hun wensen en behoeften te uiten, en hun stem wordt ook gehoord. Begripvolle communicatie draagt bij aan het gevoel gehoord en begrepen te worden en steviger te staan. Naar het onderzoek
- Mockingbird biedt pleegkinderen veel mogelijkheden om na een traumatisch verleden liefde en vriendschap te vinden; het gevoel erbij te horen, solidariteit te ervaren, een plek met aandacht voor jouw rechten. Pleegkinderen uit constellaties voelen zich geliefd, veilig, blij, gesteund en hebben het gevoel erbij te horen (‘a sense of belonging’), terwijl onderzoek laat zien dat pleegkinderen juist vaak uitsluiting, pesterijen en stigmatisering ervaren (gepaard gaande met emotionele en gedragsproblemen). Naar het onderzoek
“Je deelt allemaal hetzelfde, dus je voelt je echt niet alleen. En dat is ook wel fijn. Want vaak is dat wel zo op school, de sportclub of waar je dan ook komt.”
- Maartje, voormalig pleegkind (Nederland)
Onderzoek naar pleegouders
- Constellaties floreren door collectieve veerkracht. Hoewel elke pleegouder andere ervaring(en) en vaardigheden heeft, versterken zij elkaar. Vaardigheden en kennis zijn overdraagbaar binnen de constellatie. Naar het onderzoek
- Samen voor de belangen van het kind gaan staan, maakt dat individuele pleeggezinnen beter in staat zijn om met de stress en de frustratie over het (bureaucratische) systeem om te gaan, en hun passie voor pleegzorg konden vasthouden. Naar het onderzoek
- Pleegouders verbonden aan een constellatie hebben minder last van burnout en secundaire traumatische stress, en hebben hogere compassietevredenheid. Naar het onderzoek.
- Pleegouders die deelnemen aan Mockingbird hebben een beter mentaal welzijn, vergeleken met andere pleegouders en met de normale populatie. Naar het onderzoek
- Binnen een constellatie is respijtzorg (in Mockingbird taal: even uit logeren gaan) normaler en toegankelijker. Twee derde van de pleeggezinnen geeft aan eerder moeite te hebben gehad met respijtzorg, omdat hun pleegkind verandering of vreemde mensen niet goed aankan. Doordat logeren bij Mockingbird door dezelfde personen (hubhome pleegouders) aangeboden wordt, voelen zowel pleegouders als -kinderen zich er meer bij op hun gemak. Er wordt binnen constellaties dan ook vaker gebruik van gemaakt: door 73% van de pleeggezinnen in constellaties versus 28% van de gezinnen zonder Mockingbird. Naar het onderzoek
- Pleegouders voelen zich meer gesteund, gewaardeerd en begrepen. Informele steun van andere pleeggezinnen werd vooral gewaardeerd in tijden van stress, zoals bij uitdagend gedrag, rouw, gezondheidskwesties en/of overplaatsingen. Naar het onderzoek
- Meer dan 90% van de pleegouders beoordeelt de steun van de andere pleeggezinnen en het hubhome pleeggezin als ‘goed’ of ‘uitstekend’. Naar het onderzoek
“Door Mockingbird kregen we de steun die we nodig hadden. Op enig moment gaf ik aan dat ons pleegkind bij ons weg moest, omdat ik niet meer kon omgaan met haar gedrag. Toen werden we gebeld dat we deel konden uitmaken van Mockingbird, en dat de hubhome pleegouder ons gezin kon helpen. Door met haar samen te werken, konden we dit meisje in huis houden totdat zij terug naar huis ging.”
– pleegouder uit de VS
Onderzoek naar ouders
Naar de effecten van Mockingbird op de ouders van pleegkinderen is nog maar beperkt onderzoek gedaan.
Positief samenwerken met ouders draagt bij aan het welzijn van het kind. Constellaties ondersteunen en/of faciliteren het contact met ouders, broertjes/zusjes of familie van het pleegkind. Ook helpt de constellatie pleegkinderen de vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn om positieve relaties met hun familie te ontwikkelen en onderhouden.
Voorbeelden uit de praktijk zijn het laten plaatsvinden van bezoekregelingen tussen kinderen en hun ouders bij de hubhome pleegouders thuis, deelname van ouder(s) aan een constellatiebijeenkomst of constellatie-activiteit of constructieve gesprekken tussen pleeggezinnen, waarbij zij ervaringen uitwisselen over het betrekken van ouders in het leven van de pleegkinderen.
“Ik herinner me een picknick waar een van de moeders bij aanwezig was en ballonkunstwerken maakte. Ze kon zich bezighouden met de kinderen en pleegouders, wat ik echt geweldig vond. Het was een prachtige situatie.”
- professional van Life Without Barriers (Australië)
Onderzoek naar eigen kinderen van pleegouders
Naar de effecten van Mockingbird op de eigen kinderen van pleegouders is nog maar beperkt onderzoek gedaan.
Het vinden van herkenning bij andere kinderen (die ook een pleegbroertje of –zusje hebben) is een belangrijk aspect binnen een Mockingbird constellatie. Bovendien vinden kinderen in een constellatie erkenning voor de belangrijke rol die zij spelen in het doen slagen van de pleegzorgplaatsing. Praktisch gezien biedt een constellatie mogelijkheden voor eigen kinderen om bijvoorbeeld even bij de hubhome pleegouders te logeren, of – wanneer het pleegkind juist bij het hubhome logeert – tijd door te brengen met de eigen ouders.
“Als ik bij een pleeggezin langsga en klets met een pleegkind dat trots zijn rapport laat zien, en een van de eigen kinderen wil ook zijn rapport laten zien, dan voel ik ‘wauw, we zijn echt een grote familie’.”
- professional van Life Without Barriers (Australië)
Onderzoek naar professionals/jeugdzorgsysteem
- Na correctie voor andere statistische verschillen, is er bij Mockingbird pleeggezinnen 82% minder kans dat zij als pleegouder stoppen dan bij pleeggezinnen die niet aan Mockingbird deelnemen. Naar het onderzoek
- 87% van de pleeggezinnen die aan Mockingbird deelneemt beoordeelt de respijtzorg of deeltijdpleegzorg (veelal binnen de constellatie) als ‘goed’ of ‘uitstekend’, tegenover 37% van de reguliere pleeggezinnen. Naar het onderzoek
- Meerdere pleegouders geven aan dat Mockingbird hen het vertrouwen heeft gegeven om vanuit tijdelijke pleegzorg (bijvoorbeeld als crisis pleeggezin) langdurige pleegzorg aan te gaan, nadat zij hadden ervaren hoe het netwerk hen tot steun kan zijn. Naar het onderzoek & Naar het onderzoek
- Door Mockingbird kunnen professionals zich meer concentreren op de grondbeginselen van hun werk, in het bijzonder het beter leren kennen van de gezinnen en het verminderen van bureaucratie. Naar het onderzoek
- Sommige professionals geven mee dat zij door Mockingbird een verhoogd werkplezier hebben en een diepere betrokkenheid ervaren bij de gezinnen die zij begeleiden. Naar het onderzoek
“Een van de belangrijkste dingen die Mockingbird ons bracht – en die we niet hadden verwacht - was het vertrouwen van pleegouders om nieuwe plaatsingen aan te gaan. In drie constellaties konden binnen een periode van 5 jaar tien bijplaatsingen worden gerealiseerd.”
- Mockingbird pleegzorgbegeleider Steph van The Fostering Network (Verenigd Koninkrijk)